Chiều ngày 4/4, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba) đã tổ chức Lễ đón nhận Huân chương Lao động hạng Ba và Kỷ niệm 40 năm ngày thành lập Tổng công ty (5/4/1985- 5/4/2025).
Đến dự buổi lễ có ông Nguyễn Hoàng Anh – Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương; ông Lê Quốc Minh – Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng biên tập báo Nhân dân, Chủ tịch Hội nhà báo Việt Nam; ông Nguyễn Long Hải – Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị, bà Nguyễn Thị Bích ngọc – Thứ trưởng Bộ Tài chính và đại diện Lãnh đạo các Bộ ban ngành, đối tác, khách hàng…
Ngành công nghiệp Thuốc lá Việt Nam được hình thành trong gian khó, ra đời gắn liền với quá trình xây dựng và phát triển của kinh tế đất nước. Những khởi tạo ban đầu biết bao gian nan, vất vả, từ những cơ sở công nghiệp để lại ở miền Nam trước năm 1975, đến những nhà máy, xí nghiệp hình thành trong kháng chiến của ngành công nghiệp thuốc lá Xã hội Chủ nghĩa ở miền Bắc. Trong những năm tháng vừa chiến đấu, vừa sản xuất đó, mặc dù gặp rất nhiều khó khăn, thiếu thốn, từ nguyên liệu sản xuất, đến máy móc thiết bị, cơ chế quản lý, thị trường và vốn, các nhà máy thuốc lá đã luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, được Chủ tịch Hồ Chí Minh nhiều lần đến thăm, động viên và chúc mừng.
Từ những khởi tạo khó khăn nhưng đáng tự hào này, ngày 05/4/1985, Liên hiệp các xí nghiệp Thuốc lá Việt Nam ra đời đã đánh dấu bước chuyển biến toàn diện ngành Thuốc lá Việt Nam, đưa ngành Thuốc lá từng bước phát triển mạnh mẽ trong sự chuyển đổi của nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường, đây chính là dấu mốc quan trọng và được xác định là ngày thành lập của Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam.
Trên chặng đường 40 năm xây dựng và phát triển, mỗi bước đi, mỗi giai đoạn luôn tồn tại và phát sinh những khó khăn và thách thức lớn, những thách thức của thời đại, những khó khăn của một ngành công nghiệp có xuất phát điểm còn lạc hậu, yêu cầu của công cuộc đổi mới phải sáng tạo, dám nghĩ, dám làm… Nhưng trải qua 40 năm, đến ngày hôm nay nhìn lại cho chúng ta thấy những kết quả đáng tự hào. Từ Liên hiệp Thuốc lá Việt Nam trước đây với rất nhiều khó khăn, thiếu thốn về nguyên vật liệu, máy móc thiết bị…, nay đã phát triển trở thành một Tổng công ty Nhà nước mạnh, giữ vai trò nòng cốt trong Ngành Thuốc lá Việt Nam.
“Có thể nói, bốn thập kỷ qua là khoảng thời gian của những thành tựu đáng tự hào. Chúng ta đã được có những bước tiến lớn về mô hình tổ chức, về thái độ và nhận thức, về khoa học kỹ thuật, về tư duy thị trường và cạnh tranh, về tăng trưởng và chất lượng tăng trưởng. Những bước tiến này đã định vị được vị trí và uy tín của chúng ta trong ngành thuốc lá Việt Nam và khu vực như ngày nay”, đó là những chia sẻ đầy tâm huyết của Chủ tịch HĐTV Vinataba Hồ Lê nghĩa tại buổi Lễ.
“Có lẽ, theo nghĩa hẹp, trong phạm vi của Vinataba những thành tựu này cơ bản nằm ở 2 khía cạnh: Một là giá trị thành tựu về tinh thần Vinataba. Hai là giá trị thành tựu về vật chất mà Vinataba mang lại.
Về tinh thần, giá trị cốt lõi ấy nằm ở sự đoàn kết – đoàn kết từ trên xuống và đoàn kết từ dưới lên. Nhưng dù là từ đâu thì sự đoàn kết của các thế hệ lãnh đạo tại Tổng công ty cũng như tại các đơn vị thành viên luôn là trung tâm, là hình mẫu. Nó tạo hiệu ứng lan tỏa rất tích cực tới mỗi cán bộ đảng viên và người lao động. Nó tạo nên sức mạnh tập thể để trưởng thành và lớn mạnh. Tính đoàn kết này đã trở thành nét văn hóa rất bản sắc Vinataba và được thể hiện đầy đủ ở sự tự nguyện, tự trọng và tôn trọng lẫn nhau.
Về vật chất, giá trị thành tựu nằm ở nhiều con số biết nói như mức tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận, nộp ngân sách và thu nhập của người lao động. Từ một khởi sự ở thời điểm “đêm trước Đổi Mới” với muôn vàn thiếu thốn, vừa học, vừa làm, vừa trông ngóng các chính sách tới quá trình tích lũy để Vinataba đóng góp ngày càng có giá trị đáng kể cho ngân sách nhà nước, cho đời sống của người lao động. Với quy mô vốn điều lệ hiện nay là 7.160 tỷ đồng, năm 2024 Vinataba nộp vào ngân sách nhà nước hơn 15.600 tỷ đồng (chưa bao gồm phí phòng chống tác hại thuốc lá và thuế môi trường), xếp thứ 6 trong các tập đoàn, tổng công ty nhà nước về nộp ngân sách.
Đằng sau mỗi thành tựu ấy là những nỗ lực không ngừng của các thế hệ lãnh đạo và người lao động, là bản lĩnh của chiến lược xuất khẩu tại chỗ chủ động để tạo nguồn ngoại tệ phục vụ cho việc nhập khẩu nguyên liệu từ nước ngoài, là việc tạo ra cơ chế ứng vốn cho nông dân để phát triển vùng trồng thuốc lá từ những năm đầu thành lập. Có thể nói, Vinataba là một trong những hạt nhân góp phần thúc đẩy thay đổi thế chế kinh tế tại thời điểm trước và ngay sau đổi mới”.
Nhìn lại bốn thập kỷ qua, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam tự hào đã hoàn thành những nhiệm vụ được Đảng và Chính phủ giao phó, đóng góp một phần không nhỏ cho sự phát triển kinh tế của đất nước.
Báo cáo về những thành tựu đã đạt được của Vinataba trong 40 năm qua, ông Hà Quang Hòa, Phó bí thư Đảng ủy, Tổng giám đốc Vinataba cho biết: “Trên chặng đường 40 năm xây dựng và phát triển, mỗi bước đi, mỗi giai đoạn luôn tồn tại và phát sinh những khó khăn và thách thức lớn, những thách thức của thời đại, những khó khăn của một ngành công nghiệp có xuất phát điểm còn lạc hậu, yêu cầu của công cuộc đổi mới phải sáng tạo, dám nghĩ, dám làm… Nhưng trải qua 40 năm, đến ngày hôm nay nhìn lại cho chúng ta thấy những kết quả đáng tự hào. Từ Liên hiệp Thuốc lá Việt Nam trước đây với rất nhiều khó khăn, thiếu thốn về nguyên vật liệu, máy móc thiết bị…, nay đã phát triển trở thành một Tổng công ty Nhà nước mạnh, giữ vai trò nòng cốt trong ngành Thuốc lá Việt Nam”.
Sự ra đời và phát triển của Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam đánh dấu bước chuyển đổi quan trọng và hiệu quả về phương thức quản lý, trở thành mô hình tiên phong về quản lý toàn diện, đầy đủ trong chuỗi sản xuất, kinh doanh thuốc lá ở Việt Nam. Đặc biệt, sự sáng tạo, linh hoạt, liên tục sắp xếp mô hình tổ chức, cơ cấu lại ngành thuốc lá cho phù hợp với tình hình thực tiễn của từng thời kỳ, đã hình thành đầy đủ bộ mặt của một ngành thuốc lá Việt Nam trên quy mô toàn quốc, phát triển nhanh chóng, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực nguyên liệu, phụ liệu, sản xuất thuốc lá điếu, hệ thống phân phối, nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế…
40 năm xây dựng và phát triển của Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam minh chứng cho sự thành công của công cuộc đổi mới đất nước, mở cửa nền kinh tế, chiếm lĩnh thị trường nội địa, từng bước khẳng định trên thị trường quốc tế. Tổng công ty đã đẩy mạnh công tác xuất khẩu sang hầu hết khu vực thị trường trên thế giới: các nước Đông Nam Á, Châu Phi, Trung Đông, Trung Nam Mỹ, với đa dạng các dòng sản phẩm. Sản lượng xuất khẩu của Tổng công ty liên tục tăng trưởng và chiếm trên 75% thị phần xuất khẩu toàn ngành, kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 300 triệu USD.
Từ những năm đầu thành lập, với quy mô còn khiêm tốn, doanh thu của Tổng công ty chỉ đạt khoảng 1 tỷ đồng. Đến năm 2024, các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh chính của Tổng công ty đã tăng trưởng vượt bậc: Doanh thu đạt trên 36.000 tỷ đồng; Lợi nhuận đạt trên 1.800 tỷ đồng. Đời sống vật chất tinh thần của người lao động ngày càng được nâng cao. Trong nhiều năm Tổng công ty và các đơn vị thành viên luôn có đóng góp lớn cho ngân sách nhà nước, năm 2024 đạt trên 15.600 tỷ đồng; bình quân mỗi người lao động tại Công ty Thuốc lá Thăng Long, Công ty Thuốc lá Sài Gòn đóng góp cho Ngân sách nhà nước 2-3 tỷ đồng/năm. Bên cạnh đó, Tổng công ty đã tập trung đầu tư phát triển các vùng nguyên liệu trong nước, thực hiện đúng chủ trương, chính sách phát triển vùng nguyên liệu theo chỉ đạo, định hướng của Chính phủ và Bộ Công Thương. Nguyên liệu trong nước có chất lượng ngày càng cao, diện tích, sản lượng và năng suất ngày càng được cải thiện, đáp ứng được nhu cầu sản xuất trong nước, thay thế được một phần nguyên liệu nhập khẩu.
Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam cũng luôn ý thức sâu sắc về trách nhiệm đối với cộng đồng. Tổng công ty đã phát triển vùng trồng nguyên liệu ở các vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần nâng cao đời sống vật chất cho đồng bào, nhân dân ở những vùng khó khăn. Thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 30a/NQ-CP của Chính phủ về chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững. Đặc biệt, các chương trình hỗ trợ xây dựng nhà tình nghĩa, cấp học bổng cho học sinh nghèo vượt khó, tài trợ thiết bị y tế cho bệnh viện và các hoạt động thiện nguyện chia sẻ với những người dân vùng sâu, vùng xa, những người yếu thế…
Nhận thức rõ ngành thuốc lá Việt Nam là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam luôn ý thức, trách nhiệm và tuân thủ nghiêm Luật Phòng chống tác hại thuốc lá và Chiến lược Quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá. Nhưng đây cũng là những khó khăn, thách thức rất đặc thù của Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam trong nỗ lực duy trì tăng trưởng.
Tuy nhiên những quy định mới về thuế tiêu thụ đặc biệt với mức đóng thuế rất cao dự kiến áp dụng từ năm 2026 sẽ gia tăng khó khăn cho SXKD thuốc lá trong tình hình thuốc lá lậu ngày càng diễn biến phức tạp.
Dự kiến từ ngày 1/1/2026, các sản phẩm thuốc lá điếu và cigar của Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam cũng như toàn ngành sẽ chịu mức thuế suất mới theo phương pháp hỗn hợp của Luật thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi. Theo dự báo của Viện chiến lược và chính sách kinh tế tài chính, nếu áp dụng chính sách thuế mới này thì sản lượng tiêu thụ thuốc lá toàn ngành sẽ giảm từ 32% đến 35% so với hiện nay. Theo đó, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam sẽ gặp rất nhiều khó khăn, nhất là trong tình hình thuốc lá lậu ngày càng diễn biến phức tạp. Trước những khó khăn và thách thức này, đòi hỏi Tổng công ty phải chủ động thay đổi, ứng phó nhanh, kịp thời và thích ứng linh hoạt trong tình hình mới.
Bốn mươi năm là một hành trình đầy cảm xúc và thử thách, nhưng cũng là hành trình của khát vọng và bản lĩnh và với động lực và niềm tự hào to lớn từ những thành công, từ di sản quý báu được kế thừa trên chặng đường 40 năm xây dựng và phát triển, Tổng công ty sẽ tiếp tục vun đắp để tiếp nối những thành công đó trong nhiều chặng đường tiếp theo. Trong đó: Lấy tinh thần đoàn kết, trách nhiệm là nền tảng; lấy đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ, tư duy tiến bộ, quản trị điều hành khoa học, SXKD hiệu quả làm động lực cho sự phát triển. Tổng công ty quyết tâm tiếp tục hoàn thành tốt tất cả những nhiệm vụ, những chỉ tiêu được Chính phủ, Bộ Tài chính và các cơ quan có thẩm quyền giao phó”.
Với những kết quả đạt được trong 40 năm qua, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam đã vinh dự được Nhà nước trao tặng nhiều danh hiệu cao quý: Huân chương Lao động hạng Nhất, Nhì, Ba; Huân chương Độc lập hạng Nhất, Nhì, Ba; Huân chương Hồ Chí Minh. Và trong dịp kỷ niệm 40 năm thành lập ngày hôm nay, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam tiếp tục vinh dự được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba; các tập thể, cá nhân xuất sắc cũng được vinh danh nhân dịp này.
Một số hình ảnh khen thưởng tiêu biểu tại buổi Lễ:
